Fizioterapia pediatrike është një degë e specializuar e fizioterapisë që fokusohet në vlerësimin, diagnostikimin dhe trajtimin e çrregullimeve motorike dhe zhvillimore te fëmijët. Qëllimi kryesor është të ndihmojë fëmijët të zhvillojnë lëvizjet e duhura, të përmirësojnë ekuilibrin, forcën muskulore, koordinimin dhe pavarësinë funksionale në aktivitetet e përditshme.
Kjo terapi është e përshtatur sipas moshës dhe nevojave specifike të fëmijës dhe mund të përfshijë lojëra terapeutike, ushtrime të personalizuara, pajisje ndihmëse dhe teknika moderne si DMI, kostumi PediaSuit, terapia me valë shoku apo elektroterapia.
- Paraliza cerebrale – Një çrregullim që ndikon në tonusin dhe lëvizshmërinë e muskujve për shkak të dëmtimit të trurit.
- Spina Bifida – Një defekt kongjenital që ndikon në palcën kurrizore dhe mund të shkaktojë dobësi muskulore dhe vështirësi në ecje.
- Distrofia muskulare – Një grup sëmundjesh gjenetike që shkaktojnë dobësim progresiv të muskujve.
- Çrregullime Ortopedike
- Tortikolis kongjenital – Një gjendje ku muskujt e qafës janë të kontraktuar, duke shkaktuar një anim të kokës në njërën anë.
- Displazia e ijeve – Një zhvillim jonormal i kyçit të kofshës që mund të çojë në probleme me ecjen.
- Skolioza, kifoza dhe lordoza – Deformime të shtyllës kurrizore që mund të përkeqësohen me rritjen e fëmijës.
- Gjymtyrë të shtrembëruara (Clubfoot / Pes Equinovarus) – Një deformim kongjenital i këmbës që ndikon në ecjen normale.
- Probleme Muskulare dhe Skeletore
- Hipotonusi ose hipertonusi muskulor – Tonus i ulët ose i lartë muskulor që ndikon në lëvizjet e fëmijës.
- Dëmtime pas frakturave ose operacioneve ortopedike – Fëmijët mund të kenë nevojë për fizioterapi për të rifituar forcën dhe funksionin pas një dëmtimi ose operacioni.
- Çrregullime të Zhvillimit Motorik
- Vonesa në zhvillimin motorik – Fëmijët që nuk arrijnë të ulen, të zvarriten ose të ecin në kohën e duhur mund të përfitojnë nga fizioterapia.
- Koordinimi dhe balanca e dobët – Probleme që ndikojnë në aftësinë e fëmijës për të kryer aktivitete motorike të sakta.
PediaSuit Protocol është një terapi intensive që përdor një qasje holistike për trajtimin e individëve me çrregullime neurologjike, si paraliza cerebrale, vonesat në zhvillim, dëmtimet traumatik të trurit, autizmin dhe kushte të tjera që ndikojnë në aftësitë motorike dhe/ose njohëse të fëmijëve.
Ky protokoll terapik përfshin përdorimin e një kostumi special dhe terapi fizike intensive. Seancat e terapisë mund të zgjasin deri në katër orë në ditë, pesë herë në javë, dhe vazhdojnë për rreth tre deri në katër javë. Intensiteti i këtyre seancave mundëson rezultate më të shpejta në krahasim me seancat tradicionale të shkurtra, që zhvillohen një deri në tri herë në javë për periudha të shkurtra, nga gjysmë ore deri në një orë.
Fëmijët gjatë terapisë veshin një kostum special terapeutik i cili ndihmon në përafrimin e trupit sa më afër pozicionit normal. Ky kostum ofron stabilitet të jashtëm, ndihmon në rregullimin e tonusit muskulor, qëndrimin postural dhe funksionin e sistemit ndijor dhe vestibular.
Pas veshjes së kostumit, fëmijët vendosen në një pajisje të quajtur Spider Cage – një strukturë dinamike me litarë elastikë dhe aksesorë që lejon kryerjen e ushtrimeve specifike. Kjo pajisje i ndihmon fëmijët të lëvizin më lirshëm, të sfidojnë trupin e tyre në mënyrë të sigurt dhe të forcojnë aftësitë motorike, ekuilibrin dhe koordinimin. Kombinimi i kostumit me kafazin e ushtrimeve krijon një formë unike dhe intensive të trajnimit për fëmijët me çrregullime neurologjike.
Një ditë standarde në një protokoll intensiv përfshin zakonisht: ngrohje, masazh të thellë të indeve, teknika për uljen e tonusit dhe integrimin ndijor, korrigjimin e modeleve jo të rregullta të lëvizjes dhe nxitjen e atyre të sakta, ushtrime për shtrirjen dhe forcimin e muskujve funksionalë, punë me rezistencë progresive, ushtrime për balancën, koordinimin, qëndrueshmërinë dhe përmirësimin e lëvizshmërisë gjatë aktiviteteve të përditshme, duke përfshirë ecjen dhe transferimet funksionale.
- Ndihmon në riedukimin e sistemit nervor qendror.
- Rindërton hapat natyralë të zhvillimit motorik.
- Siguron mbështetje të jashtme për qëndrueshmëri më të mirë trupore.
- Ndihmon në balancimin e tonusit muskulor.
- Pozicionon trupin sa më pranë qëndrimit anatomik normal.
- Ofron ndihmë aktive për korrigjimin e lëvizjeve gjatë aktivitetit.
- Ndihmon në rregullimin e mënyrës së ecjes.
- Aktivizon shqisat përmes kontaktit fizik.
- Ndikon pozitivisht në sistemin e ekuilibrit (vestibular).
- Rrit aftësinë për të mbajtur balancën.
- Lehtëson lëvizshmërinë e ijeve përmes përmirësimit të shtrirjes.
- Ndihmon në koordinimin më të mirë të lëvizjeve.
- Zvogëlon lëvizjet e pavullnetshme që shfaqen tek fëmijët me ataksi ose atetozë.
- Nxit ndërgjegjësimin për trupin dhe pozicionin në hapësirë.
- Mbështet muskujt që janë të dobët ose të pafuqishëm.
- Ofron rezistencë për të sfiduar dhe forcuar muskujt më të fortë.
- Përmirëson artikulimin dhe rrjedhshmërinë e të folurit duke stabilizuar kokën dhe trungun.
- Nxit zhvillimin e aftësive motorike të imta dhe të përgjithshme.
- Mbështet rritjen e dendësisë kockore.
- Ndihmon në reduktimin e kontrakturave muskulore.
Ndërhyrja Dinamike e Lëvizjes (DMI) është një metodë terapeutike e përdorur në terapinë fizike dhe profesionale, e cila fokusohet në trajtimin e fëmijëve me vonesa motorike. Ajo përmirëson përgjigjet automatike posturale dhe inkurajon zhvillimin drejt qëllimeve të caktuara zhvillimore. Qëllimi i DMI është të stimulojë një reagim motorik aktiv nga fëmija, në përgjigje të ushtrimeve dinamike që janë të përcaktuara dhe udhëzuara nga terapisti.
Kjo metodë gjithëpërfshirëse bazohet në kërkimet më të fundit të neurorehabilitimit dhe përfshin përdorimin e teknologjive dhe metodologjive moderne. DMI inkurajon neuroplasticitetin për të mundësuar krijimin e lidhjeve të reja neuronale dhe zhvillimin e aftësive motorike.
Pavarësisht nga shkalla e njohurive dhe përhapja e deficitit ose dëmtimit neurologjik, fëmijët që preken përfitojnë nga kjo terapi(DMI), pasi kjo metodë stimulon neuroplasticitetin në trurin që është ende në zhvillim. Fëmijët e prekur nga probleme ose vonesa motorike, përfshirë ato që vuajnë nga kushte si Sindroma Down, paraliza cerebrale, vonesa në zhvillim global, hipotonia, anomalitë kromozomale/çrregullimet gjenetike, lezionet e palcës kurrizore ose dëmtimet e fituara të trurit, mund të kenë përfitime të mëdha nga ky trajtim.
Po ashtu, fëmijët që janë në rrezik, si ata që kanë lindur para kohe, gjithashtu mund të përfitojnë nga kjo terapi, për shkak të ndryshimeve të fuqishme neuroplastike që kjo metodë ndihmon të stimulojë në trurin që është ende në zhvillim.
Pas një vlerësimi të shpejtë, terapisti përcakton zonat e deficitit dhe i përdor ato për të udhëhequr trajtimin. Ai zgjedh ushtrime që sfidojnë sistemin neurologjik të fëmijës në nivelin e tij më të lartë të aftësive, si dhe ushtrime që kontribuojnë në zhvillimin e aftësive themelore. Ushtrimet përfshijnë lëvizje kundër gravitetit, mbështetje progresive më të avancuar, stimulim të lëvizjeve të dëshiruara, si dhe sfida për posturën dhe forcën.
Gjatë secilës seancë, fëmija do të realizojë një sërë ushtrimesh që ofrojnë sfida të reja dhe të ndryshme për shqisat dhe motorikën, ku çdo ushtrim përsëritet rreth pesë herë. Ushtrimet mund të vazhdojnë të përsëriten nga një seancë në tjetrën derisa lëvizjet të bëhen automatike, duke çuar në përmirësimin e ekuilibrit dhe funksionit të trupit. Ushtrimet mund të realizohen në tavolinë ose në dysheme, në varësi të aftësive të fëmijës. Terapia DMI është gjithashtu e efektshme kur përdoret në kombinim me teknika dhe pajisje të tjera terapeutike, të cilat shpesh integrohen në një seancë për të maksimizuar rezultatet dhe për të siguruar një trajtim më të plotë.
- Aftësitë motorike bruto – Përmirësimi i aftësive motorike bruto të fëmijëve që nga lindja, duke stimuluar zhvillimin e lëvizjeve motorike automatike dhe nxitjen e pjekurisë neurologjike.
- Përparimi gradual – Përshtatja e sfidave në mënyrë të vazhdueshme për të nxitur fëmijën që të reagojë me më shumë pavarësi.
- Shtrirja dhe kontrolli postural – Të gjitha ushtrimet janë të dizajnuara për të arritur një shtrirje optimale anatomike dhe për të stimuluar kontrollin postural dhe qëndrimin vertikal.
- Gama e Lëvizjes – Gama e lëvizjes e muskujve dhe nyjeve arrihet përmes lëvizjeve dinamike dhe shtrirjeve funksionale.
- Bilanci – Përmirësimi i ekuilibrit është një element i rëndësishëm që integrohet në shumicën e ushtrimeve të DMI.
6 . Lëvizjet funksionale – Përmirësimi i aftësive motorike që mundësojnë realizimin e veprimeve si rrotullimi, ulja, qëndrimi në këmbë dhe ecja.
7 . Zhvillimi somatosensorial – Ushtrimet ofrojnë informacion të pasur ndijor që dërgon sinjale në tru, duke krijuar sinapsa të specializuara që rregullojnë ekuilibrin, kontrollin muskulor dhe lëvizjet.
8 . Modifikimi i tonit, reflekseve primitive dhe modeleve të gabuar të lëvizjes – DMI synon të krijojë modele të lëvizjes së normalizuar për fëmijët me çrregullime neurologjike dhe të ndihmojë në integrimin e reflekseve primitive që pengojnë zhvillimin.
9 . Zhvillimi global – DMI fokusohet kryesisht në aftësitë motorike bruto, por gjithashtu nxit zhvillimin e aftësive të tjera si pasojë e ndërhyrjeve të tilla intensive.
Kjo terapi është e përshtatshme për fëmijë me paralizë cerebrale, vonesë zhvillimore, çrregullime gjenetike, autizëm dhe lëndime të trurit.
Një program i plotë zakonisht zgjat 3–4 javë, me seanca që zgjasin deri në 4 orë në ditë, 5 ditë në javë.
Jo, terapia është jo-invazive dhe përshtatet sipas nevojave të fëmijës. Është sfiduese por jo e dhimbshme.
Shumë fëmijë përjetojnë përmirësime të dukshme në një kohë të shkurtër për shkak të intensitetit dhe qasjes së strukturuar të terapisë.
Shumë fëmijë përjetojnë përmirësime të dukshme në një kohë të shkurtër për shkak të intensitetit dhe qasjes së strukturuar të terapisë.
DMI stimulon neuroplasticitetin duke përdorur ushtrime që aktivizojnë trurin dhe rrisin krijimin e lidhjeve të reja neuronale, duke përmirësuar aftësitë motorike dhe posturale të fëmijës.
Ushtrimet janë të personalizuara për secilin fëmijë, duke u bazuar në një vlerësim të detajuar të aftësive dhe nevojave të tij, dhe përdoren për të sfiduar dhe stimuluar sistemin motorik dhe neurologjik në mënyrën më efektive.